Ёсць праблема — пішы зварот

Калі сям'я актывістаў Аліна Нагорная і Ігар Случак пераехалі ў вёску Перасека Рагачоўскага раёна, стан рэчаў на сяле стаў для іх сюрпрызам.

— Мы не ведалі, што нас чакае. Я ўсё жыццё жыла ў горадзе і не ведала нічога пра жыццё на вёсцы. Выявілася, што ўсё класна толькі ў доме і ў двары, а за межамі плоту ўсё было занядбана і выглядала жахліва. І мы вырашылі падысці да гэтага з дапамогай заканадаўства і пачалі пісаць звароты, каб палепшыць сваю вёску, — расказвае Аліна.

Ігар як юрыст лічыць важным дзейнічаць менавіта ў прававым полі і без самадзейнасці. У адваротным выпадку спробы нешта памяняць могуць падпасці нават пад артыкул аб псаванні маёмасці. Таму актывістам давялося пачаць вывучаць усё профільнае заканадаўства: пра электрычнасць, дарогі, інфраструктуру, якасць вады ў калодзежах…

— Беларускае заканадаўства вельмі расцярушанае, — кажа Ігар, — таму яго вывучэнне — гэта, можна сказаць, бясконцы працэс. Да таго ж, калі спрабаваць вырашыць некаторыя пытанні самастойна, як напрыклад, недастатковасць напругі ў электрычных правадах, гэта можа быць увогуле апошнім у тваім жыцці вырашэннем праблемы, калі ты палезеш на электрашчыт. Таму мы выклікалі спецыялістаў. Звычайна ж спецыялісты даязджаюць да вёскі, толькі калі слуп упаў, парваліся правады ці хата згарэла.

Большасць суседзяў Аліны і Ігара ўзрадаваліся з'яўленню актывістаў у вёсцы, таму што выгаду ад вырашэння мясцовых праблемаў атрымліваюць усе. І многія нават далучыліся да напісання зваротаў. А вось мясцовыя ўлады не адразу актыўна ўключыліся ў працэс вырашэння праблемаў.

— Спачатку мы пісалі звароты ў мясцовы выканкам, але пасля зразумелі, што атрымліваем толькі адпіскі, — успамінае Аліна. — Таму сталі дасылаць звароты ў вышэйшыя інстанцыі: раённы і абласны выканкамы, а таксама ў профільныя міністэрствы. Тады праблемы сталі вырашацца хутка.

З усіх вырашаных праблем Аліна і Ігар найбольш ганарацца рамонтам дарогі. Акрамя таго, што актывісты дабіліся рамонту, дык дзякуючы ім, яшчэ і ўдалося забараніць праезд цяжкой тэхнікі па ёй, каб не разбіваць.

А вось пытанне пітной вады ў вёсцы дагэтуль да канца не вырашана. У мясцовым вадапровадзе, які забяспечвае вадой жыхароў адной з вуліц Перасекі, перавышэнне канцэнтрацыі жалеза разоў у 15. А ў грамадскіх калодзежах перавышэнне па нітратах у 3-4 разы. Атрымліваецца, што нармальнай пітной вады ў вёсцы няма. Пакуль актывістам удалося дабіцца толькі таго, што калодзежы адрамантавалі і перыядычна чысцяць. Некалькі разоў нават падвозілі цыстэрны з пітной вадой. Аднак усё гэта — толькі часовае вырашэнне праблемы. Нітраты з вады нікуды не зніклі. А ў вадаправодзе па-ранейшаму брудная вада. Але Аліна і Ігар не адчайваюцца і збіраюцца дабіцца таго, каб у іх вёсцы з'явілася добрая пітная вада.

Колькасць зваротаў, дасланых актывістамі вымяраецца сотнямі. Паводле статыстыкі, мясцовага выканкама, іхныя звароты складаюць 30% ад агульнай колькасці зваротаў у Рагачоўскі выканаўчы камітэт.

Сваім досведам пара падзялілася ў практычным дапаможніку «Абаронім вёску», дзе сабрала не толькі парады па напісанню зваротаў, але і тэксты саміх зваротаў. Вам дастаткова толькі ўпісаць свае дадзеныя — і гатова. Таксама Аліна з Ігарам запусцілі тэлеграм бот, дзе ёсць прыклады зваротаў, прававая інфармацыя, а таксама парады і інструкцыі на выпадкі, калі праблема не вырашаецца адразу.

Атрымаць кнігу можна ў саміх Аліны і Ігара.